Voorkeursformaten


W

ie digitale informatieobjecten langdurig wil bewaren, moet meer weten over de dragers ervan: de bestandsformaten. Zulke bestandsformaten zijn er in allerlei soorten en maten. Maar welke is het meest geschikt voor langdurig bewaren van de informatie? En welke past in het duurzaamheidsbeleid van je instelling? Daar doen erfgoedinstellingen binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed onderzoek naar.


Illustratie: Jørgen Stamp digitalbevaring.dk CC BY 2.5 Denmark

Waarom voorkeursformaten

De Koninklijke Bibliotheek telde onlangs ruim 1300 verschillende bestandsformaten. Een gebruiksrichtlijn is dus niet overbodig. Afhankelijk van de manier waarop een instelling haar duurzaamheidsbeleid inricht, kan zij ervoor kiezen bepaalde formaten aan te wijzen waarin ze digitaal materiaal bij voorkeur wenst te ontvangen en bewaren. Deze formaten worden ook wel ‘preferred formats’ genoemd (oftewel voorkeursformaten).

De keuze van de voorkeursformaten hangt ook af van het doel. Moet een informatieobject alleen duurzaam worden bewaard en ter beschikking gesteld in het formaat waarin het is aangeleverd? Of wil een instelling er (in de toekomst) ook iets mee kunnen doen, bijvoorbeeld afspelen of in een andere vorm toegankelijk maken?

Wegwijzer voorkeursformaten

De Wegwijzer Voorkeursformaten biedt een overzicht van bestandsformaten en de wijze waarop andere instellingen daarmee omgaan. Daarmee is het een hulpmiddel voor het formuleren van beleid rond voorkeursformaten.

De wegwijzer bestaat uit drie onderdelen:

  1. een deel dat instellingen via een interactief stappenplan en voorbeelden handreikingen biedt voor opstellen van beleid;
  2. een deel dat dient als register met informatie over bestandsformaten;
  3. en een deel waarin instellingen hun eigen voorkeursformatenbeleid kunnen publiceren.

De wegwijzer belicht de verschillende soorten formaten (zoals voorkeursformaten, preserveringsformaten en acceptabele formaten) en geeft hiervan voorbeelden bij instellingen. Verder legt de wegwijzer uit waarom bepaalde formaten gekozen worden als voorkeursformaten, of waarom ze tot een bepaald preserveringsniveau behoren.

Tot slot is de wegwijzer gekoppeld aan interne en externe databases en kennisbanken over formats, waaronder Wikidata, PRONOM, COPTR en het NDE Termennetwerk.

Wegwijzer Voorkeursformaten

De Wegwijzer Voorkeursformaten is een website die instellingen helpt met beleid op bestandsformaten. Via een interactief stappenplan kunnen instellingen bestandsformaten onderzoeken en een beleidskeuze maken per bestandsformaat. De Wegwijzer biedt daarnaast een register.

Bekijk de Wegwijzer Voorkeursformaten

Wil je meer weten?

Het beheer van deze wegwijzer is in handen van het Nationaal Archief. Heb je vragen over de Wegwijzer of zie je verbeteringen? Neem dan contact op via het algemene e-mailadres.

Programma Digitaal Erfgoed Houdbaar

Het thema voorkeursformaten past in het programma Digitaal Erfgoed Houdbaar van het NDE. In dit programma werken erfgoedorganisaties samen aan het veiligstellen van hun digitale informatie.

Lees meer over dit programma

Gerelateerde activiteiten